GARCÍA ROMERO, CELESTINO (Boiro, 22/05/1855 - Santiago, 18/01/1929)

Xesuíta dende 1880, os seus votos definitivos fíxoos o 2 de febreiro de 1892. Foi poeta en latín, castelán e galego. O seu poema galego máis coñecido é o “Canto a Galicia”, publicado en 1929 e traducido ao italiano. Escribiu as pezas teatrais Santa liberata, drama histórico e a comedia A señá Tiburcia (estreada polo Colexio de Orfas de Santiago, 1920), así como moitos poemas e contos en galego para rapaces, ao que habería que engadir algúns traballos arqueolóxicos. Entre os seus contos para rapaces poden citarse “Un milagre do santo apostol”, publicado na revista <Catecismo de niños y niñas> de Santiago de Compostela, “Os Reis en Comoso”, en <El catecismo de Santiago>, “Santiago de rapaz” e “No portal de Belén” na mesma revista, “Antano” na compostelana <El Catecismo de San Martín>, “Ninguén veu do inferno” e “A festa do Nadal” en <Catecismo de Compostela>.

Entre os seus poemas para rapaces poden citarse “O Sol”, “Os paxaros”, “As anduriñas”, “Ao meu neno” e “Un xastre”, todos eles publicados en <Catecismo de niños y niñas>. Aínda publicou outros relatos como “Non ten volta”, “Ninguén pode coma Dios”, “Sólo Dios, soliño”, “O neno Xesús” e “Señores tan sabios”.

Entre os seus traballos ensaísticos en castelán pode citarse “Un templo primitivo en el Coto de Amoreira”, publicado no <Boletín de la Real Academia Gallega> (nº 145, 1922), “Una estación romana desconocida” (Ibid., III), “Las lápidas romanas de Ciudadela” (Ibid., III, VII, VIII), “Memorias romanas de Cuntis” (Ibid., IX, X, XII), “Un libro de Galicia y un escritor gallego” (Ibid., XIV), “De re epigrafica. Inscripciones en las iglesias de Padrón y Pastoriza” (Ibid., XIV) e “Galicia y las Islas Británicas en tiempos remotísimos” (Ibid., XV).

No ano 2000 a editorial relixiosa Sept de Vigo publicou o seu ensaio teolóxico Inferno e gloria. Trátase dunha edición facsímile do manuscrito, que ten o mérito de ser o primeiro tratado teolóxico escrito en lingua galega. Con introducións de Xesús Ferro Ruibal, Xosé Antonio Santiago García e Andrés Torres Queiruga. Sábese que deixou inéditas as obras “Las lámparas del Apóstol” e un interesante ensaio lingüístico titulado “Sobor do antiguo linguaxe do pobo gallego”, obra que se atopaba en mans de César Vaamonde Lores xa en vida do autor.

García Romero foi tamén poeta ocasional en latín e castelán, ademais de publicar algúns traballos ensaísticos en lingua galega, coma os titulados “As reliquias de Sant Yago” (<El Eco Franciscano>, nº 643, 1920), “Un ourensán que n’e de esquencer” (<Boletín de la Comisión Provincial de Monumentos Históricos y Artísticos de Orense>, V) e “Defensa do protohistorismo do idioma gallego”. Colaborou con ensaios en castelán no <Diario de Galicia> e en <Ultreya>.